Küreselleşmenin yarattığı etki ile rekabetin her geçen gün daha farklı bir boyut kazanması, büyümek ve varlıklarını devam ettirmek isteyen şirketleri farklı arayışlara sürüklemiştir. Bu dönemde şirketler, ortaya yeni bir şeyler koyabilmek adına farklı projeler geliştirmektedir. Ancak geliştirilen bu projelerin uygulanması esnasında, bazı riskler ile karşı karşıya kalınabilmektedir. Proje risk yönetimi olarak adlandırılan yöntem ise bu riskleri ortadan kaldırmayı ya da en azından etkilerini minimum düzeye indirmeyi hedeflemektedir. Risk yönetimi, günümüz dünyasında profesyonel bir faaliyet alanı olarak kabul gören proje yönetimi içerisinde yer alan unsurlardan biridir. 

riskmanagement

Projelerde riskler karşısında 4 farklı mücadele yöntemine başvurulmaktadır. Bu yöntemleri şu şekilde sıralamak mümkündür: 

  • Riskten Kaçınma: Projenin içerdiği riskler ile karşı karşıya gelmemek adına, projede köklü değişiklikler yapılması ya da tamamıyla projeden vazgeçilmesi üzerine kurulu olan bir mücadele yöntemidir. 
  • Riski Devretme: Riskleri devrederek mücadele etmek, projedeki muhtemel risklerin sorumluluğunu farklı bir kuruma ya da şirket içerisindeki farklı bir birime devretmek anlamına gelmektedir. Bu durumda proje aynen devam eder; ancak projeyi yöneten ekibin riskler konusunda herhangi bir sorumluluğu yoktur. 
  • Riski Azaltma: Projenin yönetimi esnasında meydana gelmesi muhtemel risklerin etkilerinin azaltılmasıdır. Bu durumda sorumluluk, proje yönetim ekibindedir. Genellikle ekip içerisinde kurulan ayrı bir birim, risklerden en düşük zararla çıkabilmek adına etkin stratejiler geliştirmektedir. 
  • Riski Kabullenme: Her ne kadar risklere karşı bir çözüm getirmese de riskleri kabullenme de bir mücadele yöntemi olarak benimsenmektedir. Risklerle mücadele etmenin yüksek maliyetli olacağının ya da zaman kaybı yaratacağının düşünüldüğü durumlarda, riskler ve yaratacakları etkiler olduğu gibi kabul edilmektedir. 

Risk Nedir?

riskmanagement

Proje yönetimi açısından risklerin ne anlama geldiğini tam olarak kavrayabilmek için, risk kavramının ne anlama geldiğini bilmek gereklidir. Bir proje açısından risk, projenin tamamlanmasını engelleyen ya da önemli ölçüde geciktiren faktörlerin genel adıdır. Burada risk ile problem kavramlarının karıştırılmamasına dikkat edilmelidir. Problem, riskin bir sonucudur. Risk ise problem yaratma potansiyeli bulunan durumlardır. Bir durumun risk olarak tanımlanabilmesi için, projenin tamamına etki etmesi gibi bir zorunluluk söz konusu değildir. Maliyet, zaman ve kalite gibi proje unsurlarından herhangi birini etkilemesi, bir durumun risk olarak kabul edilmesi için yeterlidir. 

Projelerde Risk Çeşitleri

riskmanagement

Daha etkin bir proje risk yönetimi açısından, risklerin kategorize edilerek ele alınması önem arz eden bir husustur. Genel bir sınıflandırmaya göre riskler dört başlık altında ele alınmaktadır. Teknik riskler olarak adlandırılan ilk risk grubu; projede kullanılacak teknolojiye bağlı güvenlik, kalite ve performans konularında meydana gelmesi muhtemel risklerdir. Bunlar daha çok kullanılacak teknolojinin karmaşıklığından kaynaklanan risklerdir. İkinci risk grubu, proje yönetiminden kaynaklanan risklerden meydana gelmektedir. Proje için ayrılan kaynakların kötü ve verimsiz şekilde kullanılması, proje yönetiminde söz sahibi olanların deneyimsizliği nedeni ile ortaya çıkabilecek zafiyetler ve planlama süreçlerinde yetersiz kalınması gibi durumları bu gruba dahil etmek mümkündür. 

İlginizi çekebilir; dijital proje yöneticisi kimdir?

riskmanagement

Üçüncü bir risk grubu olarak kurumsal risklerden söz etmek mümkündür. Proje için tahsis edilen fonların ya da kaynakların kesilmesi, aynı kurum içerisinde yürütülen farklı projeler ile çakışan hususların mevcudiyeti, kurum yönetiminin projeyi desteklemeyen ya da yavaşlatan davranışları gibi durumlar, kurumsal risk grubunu oluşturmaktadır. Proje yönetimi konusunda öne çıkan son risk grubu ise dışsal risklerdir. Projeyi ilgilendiren yasalarda değişikliklerin yaşanması, tedarikçiler başta olmak üzere sözleşme yapılan taraflar ile anlaşmazlıklar yaşanması, projenin zorunlu olarak durdurulması ya da işçilerin greve gitmesi gibi kurumun söz sahibi olmadığı riskler bu grupta yer almaktadır. 

Proje Risklerinin Değerlendirilmesi

riskmanagement

Yürütülen bir projede, meydana gelmesi muhtemel tüm riskleri dikkate almak son derece zor bir durumdur. Esasında tüm risklerin dikkate alınmasına gerek de yoktur. Proje risk yönetimi temelde, risklerin öncelik sıralamasına tabi tutulmasını ve öncelikli olanlarının üzerinde durulmasını gerektirir. Projelerde risk değerlendirmesi yapılırken göz önünde bulundurulması gereken 2 husus vardır. Bunlardan birincisi riskin gerçekleşme olanağı; ikincisi ise riskin gerçekleşmesi durumunda yaratacağı etkilerdir. Hem gerçekleşme ihtimali yüksek hem de gerçekleşmesi durumunda doğuracağı olumsuz etkileri fazla olan riskler, öncelikli olarak ele alınmalıdır. 

Bu yazımızda sizlere projelerde risk yönetiminin ne kadar önemli olduğunu ve riski nasıl yöneteceğinizi anlatmaya çalıştık. www.Timezeta.com‘u ziyaret ederek bu risklerinizi minimuma indirip veriminizi maksimuma çıkarabilirsiniz.

Timezeta ile tanışmak ve ücretsiz deneyimlemek için Timezeta linkinden kolayca kayıt olabilirsiniz.

Bu yazımıza ek olarak ilginizi çekebilecek proje yaşam döngüsü adlı makaleyi de okuyabilirsiniz.